Wypłata zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy na rzecz wspólników jest jednym ze sposobów dystrybucji zysków w spółce z o.o.
Aby doszło do wypłaty zaliczki na rzecz wspólników zatwierdzone sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy musi wykazywać zysk, a spółka musi posiadać wystarczające środki na wypłatę zaliczki. Wypłaty zaliczki dokonuje zarząd, o ile umowa spółki przyznaje mu odpowiednie upoważnienie w tym zakresie.
W dotychczasowej regulacji art. 195 k.s.h. brak było bezpośredniej odpowiedzi na pytanie – a co jeśli w danym roku obrotowym zaliczka na poczet przewidywanej dywidendy została wypłacona wspólnikom, a spółka odnotowuje następnie stratę albo osiąga zysk w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek?
Dochodziło w konsekwencji do rozbieżnych ocen skutków ww. zdarzenia. Według znaczącej części przedstawicieli nauki prawa – zaliczki te nie podlegały wówczas zwrotowi, lecz rozliczeniu z zyskiem z kolejnego roku obrotowego lub kolejnych lat obrotowych.
W tym stanie rzeczy zasadnym było uregulowanie ww. kwestii w treści umowy spółki i przesądzenie co w takim wypadku dzieje się z zaliczką, tj. czy podlega ona zwrotowi czy rozliczeniu w kolejnych latach.
Z uwagi na liczne kontrowersje dotyczące wskazanego rozwiązania, ustawodawca zdecydował się wprowadzić nową regulację w tym zakresie.
Zgodnie z nowym art. 195 ust. 1(1) k.s.h., w przypadku gdy w danym roku obrotowym zaliczka na poczet przewidywanej dywidendy została wypłacona wspólnikom, a spółka odnotowała stratę albo osiągnęła zysk w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek, wspólnicy zwracają zaliczki w:
1) całości – w przypadku odnotowania straty albo
2) części odpowiadającej wysokości przekraczającej zysk przypadający wspólnikowi za dany rok obrotowy – w przypadku osiągnięcia zysku w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy.
Nowa regulacja weszła w życie z dniem 1 marca 2019 roku.
Zdjęcie, źródło: https://unsplash.com/photos/pElSkGRA2NU