Spółka niemiecka zawarła z Adamem umowę sprzedaży, na mocy której zobowiązała się do dostarczenia określonej liczby produktów spożywczych do odbiorcy końcowego we Francji. Adam zawarł mowę w formie wymiany wiadomości elektronicznych e-mail, na podstawie złożonego zamówienia. Adam nie zadbał o zawarcie odrębnej umowy jurysdykcyjnej. Również w treści korespondencji wymienionej za pośrednictwem poczty elektronicznej, nie został wskazany sąd do rozstrzygania ewentualnych sporów wynikających z zawartej umowy. Spółka niemiecka miała dostarczyć towar w określonym terminie. Przed realizacją dostawy, Adam uiścił całość umówionego wynagrodzenia, zgodnie z ustaleniami. Mimo upływu określonego terminu dostawy, produkty nie zostały dostarczone. Adam skierował do sądu francuskiego pozew o zapłatę kwoty uiszczonej na rzecz niemieckiej spółki., która podniósł zarzut braku jurysdykcji sądów francuskich.
W analizowanej sprawie zarówno Kupujący i Sprzedający mają siedzibę na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Tym samym, celem określenia jurysdykcji sądu należy zastosować przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (tzw. „Bruksela I bis”).
Zgodnie z art. 4 ust. 1 ww. rozporządzenia: „Z zastrzeżeniem przepisów niniejszego rozporządzenia osoby mające miejsce zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego mogą być pozywane, niezależnie od ich obywatelstwa, przed sądy tego państwa członkowskiego”. W świetle ww. przepisu i obowiązującej reguły ogólnej możliwe było zatem pozwanie polskiego przedsiębiorcy przed sąd polski, zgodnie z jego miejscem zamieszkania (siedzibą).
Adam skierował jednak sprawę do sądu francuskiego.
Czy Adam miał rację?
Zgodnie z treścią art. 7 pkt 1 lit. b) tiret 1 rozporządzenia Bruksela I bis, regulującego przypadki jurysdykcji szczególnej, osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium państwa członkowskiego może być pozwana w innym państwie członkowskim przed sąd miejsca wykonania zobowiązania. W przypadku umowy sprzedaży rzeczy ruchomych jest to miejsce, w którym miały one być lub zostały dostarczone.
Tym samym, jurysdykcja w analizowanej sprawie przysługiwała sądom zarówno w Polsce, jak i we Francji. Pamiętać należy bowiem, iż w przypadku jurysdykcji szczególnych powód może dokonać wyboru, jaką podstawę jurysdykcji wybierze – ogólną, czy szczególne.
We wskazanym przypadku Adam miała zatem rację i sąd francuski był władny rozpoznać skierowane do niego powództwo, ponieważ miała tu zastosowanie jurysdykcja szczególna. Adam mógł przy tym wybrać czy pozwie niemiecką spółkę przed sądem polskim, czy też francuskim.
Joanna Lubecka
adwokat
W momencie, gdy jednak dochodzi do sporu, który ma znaleźć swój finał w sądzie, podstawowa trudność praktyczna sprowadza się do udzielenia odpowiedzi na pytanie – gdzie będzie toczył się taki spór. W Polsce czy za granicą? Czy można to w jakiś sposób zabezpieczyć?
Jednym z najistotniejszych punktów wymagających doprecyzowania w umowie B2B zawieranej z kontrahentem zagranicznym jest określenie warunków płatności umówionego wynagrodzenia. Płatność po dostarczeniu przedmiotu umowy czy przedpłata? A jeśli tak, to w jakiej wysokości? Które rozwiązanie wybrać? Czytaj dalej.
Niezależnie od tego, w jakiej formie zostanie zawarta umowa z partnerem zagranicznym, ważne jest, aby pomiędzy stronami doszło do uzgodnienia najważniejszych elementów kontraktu. Pozwolą one na wykonanie umowy w sposób jasny dla stron i wolny od niedomówień.
Wystąpienie siły wyższej wiąże się wielokrotnie z pojawieniem się sporych problemów dotyczących realizacji umowy zawartej w obrocie międzynarodowym. Właściwe uregulowanie tych kwestii w umowie pomaga w wyprowadzeniu sytuacji na prostą w kontrolowany sposób.
Mimo, iż świat powoli wraca do normalności, a o zachorowaniach na koronawirusa mówi się znacznie mniej, wielu przedsiębiorców do dziś odczuwa dotkliwe skutki wywołane pandemią m.in.: zakłócenia w łańcuchach dostaw, brak dostępności materiałów czy też brak kadry pracowniczej.
Case study. Zobacz, o czym zapomniał Adam, negocjując umowę z kontrahentem zagranicznym
Choć wskazane kwestie warto uregulować w sposób jasny w każdej umowie, na podstawie której dochodzi do udzielenia gwarancji, to w przypadku dostaw zagranicznych zyskują one szczególnie na znaczeniu.
Poniżej kilka przydatnych informacji dotyczących sposobu prowadzenia negocjacji dotyczących umów zawieranych z zagranicznym partnerem handlowym.
Zadaniem umowy NDA jest zabezpieczenie poufnego charakteru informacji, które są przekazywane drugiej stronie w związku z rozpoczęciem negocjacji, ustalaniem warunków ewentualnej współpracy stron, zawieraną umową, współpracą czy zatrudnieniem.
Standardowym sposobem postępowania jest rozpoczęcie lektury każdego dokumentu od początku. W przypadku umów B2B, zawieranych z kontrahentem zagranicznym, warto odwrócić tę kolejność. Dlaczego tak jest?